- بهداشت دندان
منفعت هایی که برای جویدن غذا بیان شده مربوط به دندانهای زیبا، محکم و سالم است. دندانهای کثیف و چر کین و پوسیده علاوه بر آنکه قدرت نرم کردن غذا را ندارند، خود ماده چرکی خطر ناکی است که باعث امراض دیگری خواهد بود .
از بیماریهای دندان می توان به این موارد اشاره کرد:
1- سنگ دندان
2- کرم خوردگی (که عوامل مختلفی دارد)
3- پیوره(که مربوط به لثه هاست)
با توجه به اینکه عامل مهم این امراض عدم نظافت دندان با مسواک و خلال است مقررات اسلام در این قسمت بسیار جالب است .
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید:
« تخللوا فانمامن النظافه، والنظافه من الایمان والایمان مع صاحبه فی الجنه»11
دندانهای خود را خلال کنید زیرا خلال کردن جزء نظافت است و نظافت از ایمان است و شخص با ایمان داخل بهشت می شود.
امام حسین (علیه السلام) چنین می فرماید:
« کان امیرالمؤمنین یأمرنا، اذا تخللنا ان لا نشرب الماء حتی نمضمض ثلاثا»12
پدر ما به ما دستور می داد بعد از خلال دندانها، سه مرتبه آب را در دهان بگردانیم و بریزیم ( مضمضه کنیم ) پس آب بیاشامیم.
اسلام تا به این اندازه در بهداشت و نظافت دقت نموده که دستور می دهد نباید ریزه هایی که در لابلای دندانها مانده به همراه آب خورده شود، چون آنها در اثر ماندن در محیط گرم و مرطوب دهان ممکن است توأم با بیماری و میکروبهایی شده باشند و به وسیله آشامیدن آب داخل جهاز هاضمه گردند و موجب بیماری شوند.
پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
«ان من حق الضیف ان یعد له خلالا»13
یکی از حقوقی که مهمان بر گردن میزبان دارد اینست که میزبان برای او چوب خلال را در وقت غذا خوردن آماده کند.
اسلام اجازه نداده با هر چیز یا با هر چوبی خلال کنیم. در یک روایت آمده که خلال کردن با هر چیزی موجب فقر است.
امام هشتم (علیه السلام) می فرمایند:
«لاتخللو ا بعود الرمان و لا بقضیب الریحان فانهما یحر کان عرق الجذام»14
با چوب انار و شاخه های ریحان خلال نکنید زیرا این هر دو سبب تحریک رگ جذام اند.
پیشوایان بزرگ اسلام درمورد مسواک کردن اهمیت زیادی داده اند. از جمله اینکه پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
«لولا ان اشق علی امتی لامرتهم بالسواک مع کل صلوه»15
اگر برای مردم دشوار نبود در هر نماز،مسواک کردن را واجب می کردم.
و نیز آن حضرت فرمودند:
«رکعتین بسواک احب الی الله عزوجل من سبعین رکعه بغیر سواک»16
دو رکعت نماز که بعد از شستن و مسواک نمودن دندان خوانده شود، از هفتاد رکعت بدون مسواک بهتر است.
و امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
«فی السواک اثنتی عشره خصله هو من السنه و مطهره للفم و مجلاه البصر و یرضی الرحمن و یبیض الاسنان و یذهب بالحفر و یشد اللثه و یشتهی الطعام و یذهب بالبلغم و یزید فی الحفظ و یضاعف الحسنات و تفرح به الملائکه»17
برای مسواک نمودن دوازده فایده است : مسواک کردن پیروی از سنت پیامبر است، دهان را پاک می نماید، سبب ازدیاد نور چشم است، باعث خشنودی خداست ، باعث سفیدی و زیبایی دندان است، از کرم خوردگی دندان جلوگیری می کند، لثه ها را محکم می کند، اشتها را زیاد می کند، بلغم را از بین می برد، حافظه را تقویت می کند، حسنات انسان را در پیشگاه خداوند زیاد می کند، فرشتگان نیز خرسند می شوند.
مسواک را از جانب گوشت دندان بطرف تاج آن ببرید یعنی جهت و امتداد کشیدن مسواک در دندانهای زیرین از پایین به بالا و در دندانهای زبرین از بالا به پائین خواهد بود عکس این حرکت خطر ناک است چه خورده های غذا در بن دندانها می ماند و سبب عفونت می شود. مسواک را باید چند بار از جلو دندانها به عقب و به عکس از عقب دهان به جلو کشید به طوری که تمام دندانها مسواک کشیده شود و آن سطحی که به سوی دهان است نیز باید مسواک کشید.
پیامبر اسلام (صلی الله و علیه وآله و سلم) در هزار و چندی قبل، این حقیقت مسلّم را بیان فرمودند:
«استاکو عرضا و لا تستاکوا طولا»18
دندانها رااز طرف عرض (عمودی)مسواک نمائید نه از جهت طول(افقی).
مسواک باید نرم و خوشبو و ضمناً با استقامت و بادوام باشد. در کشورهای متمدن انواع و اقسام مسواک ساخته شده اما اسلام چوب مسواک بهترین را به عنوان بهترین مسواکها معرفی می کند یعنی مسواکی کاملاً طبیعی که مزایای یک مسواک خوب را دارد.
عن الرضا (علیه السلام) :
«ان اجود ما استکت به لیف الاراک فانه یجلو الانسان ویصلیب النکهه و یشد اللثه و یسمنها و هو نافع من الحفر اذا کان باعتدال»19
بهترین چوبهای مسواک چوب درخت اراک است زیرا این چوب دندانها را جلا می دهد و دهان را خوشبو می کند و لثه ها را محکم کرده و نیز از کرم خوردگی جلوگیری می نماید و این فواید در صورتی است که مسواک کردن بااعتدال و میانه روی همراه باشد. (درخت اراک در سرزمین حجاز می روید و چوبهایی که حاجیان بنام مسواک می آورند همان چوبهای اراک است)
همانطوری که در کارهاباید اعتدال را مراعات کنیم، مسواک کردن هم همینطور است. زیاده روی در مسواک و دائماً مزاحم لثه و دندان شدن کار صحیحی نیست.
امام هشتم (علیه السلام) فرمودند:
«الاکثار منه یرق الاسنان و یزعزعها و یضعف اصولها»20
زیاده روی در مسواک کردن باعث صدمه مینای دندان و سست شدن ریشه های آن است.
خوردن چیزهای شیرین و چسبنده، دشمنی فوق العاده با مینای دندان دارد زیرا دندان دارای حفره هایی است و ماندن شیرینی در لابلای آنها سبب پوسیدگی دندان می شود ولی از آنجا که مواد قندی یکی از مواد لازم برای بدن ماست باید تدبیری بکار برد تا هم ازشیرینی استفاده نمائیم و هم دندان فاسد نشود.
امام هشتم (علیه السلام) در این زمینه می فرمایند:
«من اراد لایفسد اسنانه فلا یأکل حلوا إلا بعد کسره خبز»21
هر کس مایل است دندانهایش سالم بماند شیرینی را بعد از خوردن مقداری نان صرف کند .
زیرا نان در دهان خمیر می شود و گودالها و حفره های مینا را پر می کند و به اینصورت شیرینی هیچگونه تأثیر سوئی بر روی دندان نخواهد گذاشت. اما آنچه دکتر "هاورز"دستور می دهد: شستن دندان با آب بعد از خوردن شیرینی است. البته بین این دو دستور فرق بسیار است ومشکل است که آب خالص بتواند شیرینی های روی حفره ها را از بین ببرد.
13- برکات سحرخیزی:
«و قرآن الفجر إن قرآن الفجر کان مشهودا» (اسراء/78)
نماز صبح را بجای آر که همانا خواندن (نماز)صبح به حقیقت مشهود نظر فرشتگان شب و فرشتگان روز است.
قرآن انسان را به زودخوابیدن و سحرخیزی ترغیب می فرماید.روایاتی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل گردیده که می فرمایند:
«بورک لامتی فی بکورها»
آفرین بر امت من برای سحرخیزی آنان
«رکعتا الفجر خیرمن الدینا و ما علیها»
دو رکعت نماز صبح بیش از تمام دنیا و هر چه روی آن است ارزش دارد.
«لا تجتمعوا بعد صلاه العشاء الا لطلب العلم» .
پس از نماز عشاء اجتماع نکنید مگر برای طلب علم.
اما بهره های بهداشتی ناشی از سحر خیزی که عاید انسان می شود عبارتند از:
صبح قبل از طلوع آفتاب هوا بالا ترین میزان گاز اُزن (53) را در خود دارد که به مرور کم می شود و پس از بالا آمدن خورشید به کلی از بین می رود. این گاز تأثیر بسیار خوبی بر دستگاه عصبی و فعالیتهای فکری و عضلانی دارد بطوریکه باعث می شود در این زمان انسان در بالاترین درجه نشاط فکری و بدنی خود باشد.
رنگ خورشید بهنگام طلوع متمایل به قرمز است و بطوریکه معروف است رنگ قرمز انسان را تحریک کرده و به فعالیت وامی دارد. نسبت اشعه مادون بنفش در نور خورشید بهنگام طلوع آن بیش از زمانی است که کاملا طلوع کند. این اشعه همان عاملی است که پوست بدن رابه ساختن ویتامینD وادار می سازد.
سحرخیزی باعث عدم اعتیاد به خواب طولانی می شود. اکنون روشن شده است انسانی که ساعات زیادی را یکباره و مداوم می خوابد، در معرض ابتلا به بیماریهای قلبی قرار می گیرد، بویژه تصلب شرائین. اگر خواب بیش از حد طولانی شود باعث رسوب مواد چربی در دیواره شریانها و از جمله شریانهای قلبی می گردد.
خداوند در سوره فرقان می فرماید:
«والذین یبیتون لربهم سجدا و قیاما» (فرقان/64)
آنان هستند که شب را به سجده و قیام (نماز) برای رضای خدا روز کنند.
«إن ناشئه اللیل هی أشد وطا و اقوم قیلا» (مزمل/6)
البته نماز شب (دعا و ناله سحر) بهترین اخلاص قلب و دعوی صدق ایمان است.
از نظر علمی اثبات شده که میزان کورتزول خون صبحها به بالاترین میزان خود می رسد. کورتزول ماده ای است که باعث افزایش فعالیتهای بدن شده و نسبت قند موجود در خون را بالا می برد تا انرژی لازم را برای بدن فراهم نماید. و اگر فوائد وضو و نماز را به فوائد سحرخیزی نیز اضافه نمائیم ملاحظه خواهیم کرد مسلمان ملتزم به قرآن، انسانی است از هر نظر بی مانند. اکنون اگر فرض کنیم که تمام انسانهای یک جامعه خود را ملزم به این روش زندگی نمایند چه خواهد شد ؟ پاسخ روشن است در این صورت جامعه ای بی نظیر و ممتاز خواهیم داشت که نبض زندگی در آن از صبح زود به حرکت در می آید.
14- بهداشت کبد، معده و روده:
عده ای از دانشمندان عقیده دارند که آدمی وقتی پیر می شود که دستگاه گوارش و هاضمه او از کار بیفتد و یا به خوبی کار نکند. "مچینکوف" دانشمند میکروب شناس می گوید: « پیری زودرس و بیماری آن وقتی بر بدن چیره می شود که میکروبهای مسموم کننده وزهرداربواسطه مسمومیت غذایی در داخل روده ها به فعالیت بپردازند و سموم خود را به رگهای بدن بفرستند.22
کسانیکه معده ای مرتب و سالم دارند دارای اراده ای قوی بوده و حوصله کار کردن دارند و برعکس کسانیکه مبتلا به یبوست می باشند همیشه کسل و به کار علاقه مند نیستند دائماً خمیازه می کشند و چرت می زنند، سرشان اغلب درد می کند و به زندگی علاقه ای ندارند. کسانیکه هاضمه ای منظم دارند، کمتر مریض می شوند و هر موقع بیمار شدند زود معالجه می شوند. در خوردن باید اعتدال را رعایت کرد زیرا که پر خوری را می توان ام الامراض یا ریشه بیماریها دانست. قرآن مجید در این زمینه این چنین می فر ماید:
«کلوا و شربوا ولا تسرفوا انه لا یحب المسرفین» (اعراف/31)
بخورید وبیاشامید ولی زیاده روی نکنید زیرا خداوند، متجاوزین از حد اعتدال را دوست نمی دارد.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
« ما ملاء آدمی وعاء شرا من بطن حسب الادمی لقیمات یقمن صلبه»23
هیچ ظرفی را فرزند آدم پر نکرد که بدتر از ظرف شکم باشد در حالیکه برای ادامه زندگی او چند لقمه کافی است.
و همچنین پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
« من قل طعمه صح بدنه و صفا قلبه و من کثر طعمه سقم بدنه و قسی قلبه»24
کسی که کمتر غذا بخورد بدنش سالم و قلبش با صفا است، افراد پر خور بدنی مریض و قلبی با قساوت دارند.
در روایتی از امام صادق (علیه السلام) می خوانیم: «... و اقرب ما یکون العبد من الله اذا جاع بطنه و ابغض ما یکون العبد الی الله اذا متلاء بطنه»25 نزدیکترین حالات بنده به خدا وقتی است که گرسنه باشد و مبغوض ترین حالت او وقتی است که شکم خود را پر کرده باشد.
اگر پر خوری باعث زیان و ضرر باشد از نظر اسلام حرام است چنانکه یکی از فقها و بزرگان اسلام می فرماید:
« یکره کثره الاکل و ربما حرم اذا ادی الی الضرر»26
پرخوری از نظر شرع مکروه و ناپسند است و بسا در اثر زیانی که دارد حرام گردد.
با توجه به اینکه احتیاج به غذا نسبت به اندام و جثّه افراد متفاوت است و نیز نسبت به کار آنها کم و زیاد می شود بنابر این نمی توان برای همه مردم قیاس و اعتدال معینی برای غذا خوردن تعیین کرد اما اسلام برنامه غذا را طوری طرح کرده که برای همه طبقات مناسب و معتدل است. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
«کل و انت تشتهی وامسک و انت تشتهی» 27
در حالی غذا بخور که اشتها داشته باشی و هنگامی دست از غذا بکش که هنوز اشتهایت باقی است.
امام علی (علیه السلام) در ضمن سفارشی به فرزندش امام مجتبی (علیه السلام) اینطور می فرمایند:
«لاتجلس علی الطعام الا انت جائع، ولا تقم عن الطعام الا وانت تشتهیه»28
بر سفره غذا منشین مگر در حالی که گرسنه باشی و دست از طعام برمدارمگر وقتی که هنوز میل به خوردن داری.
بعضی در غذا خوردن به فکر میل و اشتها نیستند بلکه هر وقت سفره آماده شد شروع به خوردن می کنند و اصلا فکر عواقب سوء آن نیستند. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
«الاکل علی الشبع یورث البرص»29
خوردن غذا در ساعاتی که انسان سیر است باعث بیماری "برص"است. (برص لکه های سفیدی است که روی پوست بدن ظاهر می شود)
غذایی که به تندی و سرعت بلعیده شود نمی تواند در معده به راحتی و آسانی با مواد تخمیری قابل حل، مخلوط شده و هضم گردد و در نتیجه تولید اختلال کرده و شکم درد و عوارض دیگر دستگاه هاضمه پیش می آید. وقتی غذا خوب جویده شود اگرسمی درمیان غذا باشد فوراً ترشحات دهان آن را از بین می برد. غذای نجویده زحمت معده را زیاد می کند و غدد هاضمه را خسته و ضعیف می سازد دراینجاست که معده، متعفن می شود و میکروبهای گندزا که عامل پیری می باشند میدان برای خود نمایی پیدامی نمایندوهمچنین دراثرنجویدن غذا مقداری ازمواد نشاسته ای مستحیل نشده واردمعده می شوند و به جای هضم، با زحمت دفع می شوند در نتیجه از غذا حداکثر استفاده را نمی توان برد.
بعضی افراد که اشتغالات زیادی دارند فکر می کنند با تند خوردن غذا وقت گرانبهای خود را از دست نداده اند در صورتیکه با این کارعلاوه بر ضربه ای که به سلامتی خود زده اند، از عمر طولانی خود نیز کاسته اند.
امام ششم (علیه السلام) فرمودند:
«اطیلوا الجلوس علی الموائد فانها ساعه لا تحسب من اعمارکم»30
غذا خوردن را طولانی کنید (آهسته آهسته و خوب بجوید) زیرا لحظات آن از عمرهای شما به حساب نمی آید.
15- صعود به آسمان:
قرآن کریم می فرماید:
«فمن یرد الله أن یهدیه یشرح صدره للاسلام و من یرد أن یضله و یجعل صدره ضیقا حرجا کأنما یصعد فی السماء» (انعام/125)
هرکه خدا هدایت او خواهد، دلش را به نوراسلام گشاده گرداند و هر که را خواهد به حال گمراهی واگذارد دل او را از پذیرفتن اسلام تنگ و سخت کند، گویی که می خواهد از زمین بر فراز آسمان رود.
روزی که مردم این آیه را شنیدند، پنداشتند که این بیان قرآن صرفاً جنبه تشبیهی دارد و منظور از صعود، صعود مجازی است نه حقیقی. اما واقعیت اینست که این آیه یک دستورعلمی، بهداشتی و پزشکی است که بعد از گذشت قرن ها اکنون تحقق یافته است که اینک به توضیح آن می پردازیم:
بالا رفتن بیش از حد از سطح زمین موجب عسرت تنفس و احساس خفگی در انسان می شود و هرچه ارتفاع بیشتر باشد این احساس بیشتر و شدید تر می شود تا اینکه به مرحله ای سخت و بحرانی برسد وعلّت سختی تنفس دو چیز است:
الف: پایین بودن نسبت اکسیژن هوا در ارتفاعات؛ اکسیژن تقریباً21% هوای موجود در سطح زمین را تشکیل می دهد و در ارتفاع 67 مایلی هوا خالی از اکسیژن خواهد بود. میزان رطوبت هوا در سطح دریا 100 و در ارتفاع 800 متری از 25 تجاوز نمی کند. دراین ارتفاع انسان ابتدا بیهوش شده و سپس می میرد.
ب: کاهش فشار جو: اولین کسی که فشار جو را کشف کرد دانشمندی به نام تور شیلی بود. وی میزان این فشار را معادل فشار عمود هوای دور کره زمین بر یک سانتی متر مربع از آن تخمین زد که معادل فشار عمودی از جیوه به طول 76 سانتی متر است. هر چه از سطح زمین بالاتر برویم از میزان این فشار کاسته می شود و این امر باعث ایجاد اختلال در رسیدن هوا از طریق ریه ها به خون می گردد و از طرفی کاهش فشار هوا باعث تمدد و انبساط گازهای موجود در معده و امعاء شده و به همین علت دیافراگم به طرف بالا می رود و این امر موجب نارسایی در کار استنباط ریه ها و تنفس می گردد . این عارضه با دور شدن بیشتر از سطح زمین شدت بیشتری یافته تا جایی که شخص دچار خونریزی بینی و یا دهان شده و پس ازمدت کوتاهی می میرد.
عدم آگاهی از این پدیده که قرآن به آن اشاره فرموده است، باعث قربانی شدن عده زیادی در ابتدای پیدایش بالن و هواپیما گردیده است. ولی در هواپیماهای مدرن دستگاه های کنترل فشار و اکسیژن تعبیه شده است.
16- غذا را با میوه آغاز کنید:
خداوند در سوره واقعه و طور خوردن میوه را بر گوشت مقدم داشته است:
« وفاکهه مما یتخیرون ولحم طیر مما یشتهون» (واقعه/20،21)
و میوه خوش برگزینید و از گوشت مرغان که مایل هستید.
«و امددنا هم بفاکهه و لحم مما یشتهون» (طور/22)
و بر بهشتیان از هر نوع میوه و گوشت که مایل باشند بیفزاییم.
خوردن میوه قبل از وعده های غذا در بر گیرنده فوائد بهداشتی بسیاری است. میوه دارای مواد قندی ساده و سهل الهضمی است که به سرعت جذب بدن می شودزیراامعاء این مواد قندی ساده رادرمدت بسیارکوتاهی که ازچند دقیقه تجاوز نمی کند، جذب می نماید و موجب بر طرف شدن عوارض گرسنگی و نیاز بدن به مواد قندی می شود، در حالیکه اگر کسی معده خود را از انواع مختلف غذایی انباشته کند، حد اقل سه ساعت طول می کشد تا مواد موجود در غذا جذب شود. عوارض گرسنگی نزد این افراد مدت بیشتری طول می کشد. مواد قندی ساده علاوه بر سهل الهضم بودن، منبع انرژی مناسبی برای تمام سلولهای بدن هستند و از جمله سلولهایی که به سرعت از این مواد قندی استفاده می کنند، سلولهای دیواره معده و پرزهای روده ها که پس از در یافت مود قندی، آمادگی پیدا می کنند تا وظیفه خود را در جذب سایر مواد غذایی مفید به نحو احسن انجام دهند.
17- قرآن و رضاعت:
«و الوالدات یرضعن أولادهن حولین کاملین لمن أراد ان یتم الرضاعه» (بقره/233)
مادران باید دو سال تمام فرزندان خود را شیر دهند آنکه خواهد فرزند را شیر تمام دهد.
«و وصینا الانسان بوالدیه إحسانا حملته أمه کرها و وضعته کرها و حمله و فصاله ثلاثون شهرا» (احقاف/15)
و ما انسان را به احسان در حق پدر ومادر سفارش کردیم (تا یاد کند) که مادر(نه ماه چگونه) با رنج و زحمت بار حمل کشید و با درد و مشقت وضع حمل کرد و سی ماه تمام در مدت حمل و شیرخواری بود.
«و ان تعاسرتم فنسترضع له أخری» (طلاق/6)
و اگر با هم سختگیری کنید (مادر صرفنظر کند تا) دیگری را برای شیر دادن طلبند.
با توجه به آیه شریفه ملاحظه می کنیم تا چه حد به تغذیه طبیعی کودک از طریق شیر مادر تأکید شده است که امروز علم ثابت کرده: در ترکیبات شیر مادر با توجه به نیازهای کودک هر روز تغییراتی حاصل می شود در حالیکه شیرهای مصنوعی دارای ترکیباتی ثابت هستند.
مثلاً در اولین روزهای زایمان از پستان زائو شیری ترشح می شود که آن را آغوز یا کلوستروم نامیده اند.
پروتئین و مواد معدنی موجود در این شیربیش از شیر معمولی است ولی از نظر چربی و مواد قندی فقیر می باشد و دارای موادی است که مقاومت بدن نوزاد را افزایش داده و تا حدودی نیز ملین است و در مجموع برای نوزاد یک غذایی ایده آل می باشد.
ترشح شیر از سینه مادر بطور غریزی گاهی خفیف و کم می شود تا وسایل راحتی دستگاه هاضمه کودک را تأمین نماید.
شیر مادر به لحاظ عناصر تشکیل دهنده آن برای معده کودک سهل الهضم تر از انواع شیرهای دیگر است و بیش از 5/1 ساعت در معده نمی ماند. شیر مادر از هر نظر سالم، بهداشتی و عاری از آلودگی و میکروب است و متناسب با درجه حرارت بدن کودک است، در شیر مادر عناصری وجود دارد که کودک را در مقابله با بیماریها مقاوم می سازد، در صورتیکه تغذیه مصنوعی کودک را آماده می کند تا به بیماریهای مختلفی دچار شود.
شیر دادن و مصلحت مادران:
1- شیر دادن مادر برای برگشتن رحم به حالت طبیعی مفید است، زیرا مکیدن آغوز توسط کودک باعث می شود که حجم رحم با سرعت بیشتری به حالت عادی و طبیعی برگردد و همین مسئله باعث کم شدن خونریزیهای بعد از زایمان می شود.
2- زنان شیرده، کمتر دچار سرطان سینه می شوند.
شیر دادن وتقویت روابط عاطفی:
تغذیه کودک از طریق شیر مادر باعث افزایش پیوند عاطفی بین کودک و مادر شده و موجب می شود مادر محبت بیشتری نسبت به فرزند خود داشته باشد و همین رابطه عاطفی باعث می گردد مادر خود به مسائل فرزند رسیدگی کند.
اما در رابطه با کودک، تغذیه از شیر مادر برای او آرامش و توازن عاطفی و روحی به همراه خود می آورد زیرا هنگامی که کودک سر بر سینه مادر نهاده و شیر می نوشد بیش از پیش به قلب او نزدیک گشته و آهنگ دلنواز آن را می شنود و احساس آرامش و طمأنینه می کند و در پی آن به خوابی خوش فرو می رود. لذا برای مادران واجب است که کودک را از غذائی که خداوند به بهترین وجه برای او معین فرموده، محروم نسازند.